Nachtje cel voor één jointje
Vorige maand was het 420, de internationale feestdag voor liefhebbers van de cannabisplant. Liefhebbers zoals ik. Mijn naam is Soraya Hadjar, freelancejournalist uit Amsterdam. Ik ben opgegroeid in een familie waar iedereen blowde en heb twee jaar in een coffeeshop gewerkt. Ik blow regelmatig. In mijn stukken heb ik het vaak over kansenongelijkheid en andere maatschappelijke kwesties als racisme en seksisme. Mijn activisme komt meer voort uit noodzaak dan uit wil: ik ben een zwarte, Noord-Afrikaanse vrouw. Ik ben dan ook altijd scherp op maatschappelijke ongelijkheid, ook als het op drugs aankomt. Elke keer als ik een joint opsteek, ontsnap ik niet aan de gedachte dat als ik aan de andere kant van de wereld geboren zou zijn, het levensgevaarlijk zou zijn om te blowen.
Elke keer als ik een joint opsteek, ontsnap ik niet aan de gedachte dat als ik aan de andere kant van de wereld geboren zou zijn, het levensgevaarlijk zou zijn om te blowen.
Dat heb ik aan den lijve ondervonden tijdens een vakantie in Bulgarije. Een vriendin en ik hadden wat wiet gekocht van een student op een feestje en konden ons geluk niet op. We waren er pas twee dagen en we hadden nu al een beetje van Amsterdam gevonden, verstopt in een sigarettenpakje. Tijdens een rit in de auto met een (zwarte) vriend werden we aangehouden. Hij had een internationaal paspoort uit Nigeria en hoewel dat een wettelijk toegestaan identiteitsbewijs was, wilden de Bulgaarse agenten per se een Bulgaars rijbewijs zien. Ze hielden ons uren langs de weg, zonder uit te leggen waarom we staande werden gehouden of wat er aan de hand was.
Na drie uur besloten de agenten ons te fouilleren en de auto te doorzoeken, waarbij ze het kleine topje dat ik nog over had (het was nauwelijks genoeg voor een joint), vonden. Wiet is hartstikke illegaal in Bulgarije, dus moest ik een nacht in de cel spenderen. De muren waren bezaaid met spinnen, er zaten bloedvlekken op de lakens en geen van de agenten sprak Engels, waardoor ze gefrustreerd in het Bulgaars naar me schreeuwden. Het waren de langste 24 uur van mijn leven. Ik heb me daarbij ook altijd afgevraagd of we ook aangehouden zouden zijn als we wit waren. Ook in Nederland is etnische profilering immers een bekend probleem. Mensen van kleur worden eerder aangehouden dan witte mensen.
Om 420 te vieren, plaatste ijscomerk Ben & Jerry’s een informatieve post op hun Instagram. Wist je dat zwarte mensen in de Verenigde Staten 264 procent meer kans maken om gearresteerd te worden voor het bezit van cannabis, dan witte mensen? Ironisch, als je bedenkt dat wiet steeds meer gelegaliseerd wordt in de V.S. en dat 81 procent van de eigenaren in de cannabisindustrie wit is. Als we wat dieper zoeken naar de roots van dat arrestatiecijfer, dan komen we uit bij Harry Anslinger, voormalig commissaris van het Federal Bureau of Narcotics in de V.S. en een openlijke racist. Anslinger was de eerste die een verbod op cannabis uitvaardigde. Volgens hem werd cannabis voornamelijk gebruikt door zwarte mensen en Latino’s. Anslinger stelde dat mensen door cannabis meer openstonden voor interraciale relaties en hij wilde onder geen beding hebben dat zwarte en witte mensen relaties kregen. Zijn gedachtegoed is doorgesijpeld in de Amerikaanse wetgeving en cultuur. En zoals we allemaal weten, heeft de Amerikaanse cultuur veel invloed op de rest van de wereld, waardoor het stereotype van de zwarte blower nog steeds bestaat. In de V.S., in Bulgarije én in Nederland.
Als je vandaag een joint opsteekt, bedenk dan dat we niet allemaal dezelfde vrijheden hebben, zelfs niet als het legaal is. Wiet is voor iedereen, laten we ons daar samen hard voor maken!
WIE IS SORAYA HADJAR?
Soraya Hadjar is freelancejournalist en founder van urbanmediaplatform That’s What She Said NL. Ze schrijft onder meer voor Cosmopolitan.nl.
